woensdag 8 augustus 2012

Beeldenstorm

Khadim Ali, The Haunted Lotus, gouache en bladgoud op Wasli-papier

Enkele nabeelden van de 13e Documenta

We leven in een wereld van beelden, beelden die zich in ons vastzetten als meningen, principes, idealen en wereldbeschouwingen. En we koesteren het wereldbeeld dat we hebben en zijn bereid te vechten voor onze ver-beelding van de werkelijkheid, voor onze heilige huisjes …
Maar ook al zijn we in die zin ‘fundamentalisten’, soms kunnen we, ronddwalend in ons vertrouwde landschap, even zien hoezeer al die beelden onze horizont vervuilen en haast geen ruimte meer laten om waar te nemen – en we smachten naar de openheid van een nieuwe, onbelaste wereld …

Als je een aantal dagen rondloopt op de Documenta, de vijfjaarlijkse kunstmanifestatie in Kassel, word je natuurlijk overstelpt met nieuwe beelden. Onwillekeurig ga je op zoek naar beelden die niet toevoegen aan het bekende, maar een bevrijdende werking hebben …
De 13e aflevering van Documenta speelt zich niet alleen in Kassel af, maar wordt ‘fysiek en conceptueel’ ook op een aantal andere locaties gehouden, met name in Afganistan. Daarbij is de blik gericht op de omstandigheden waaronder kunstenaars werken. Kaboel en Bamiyan spelen daarin een centrale rol, “omdat kunstenaars hier, naast een toestand van hoop, veelvuldig een staat van beleg ervaren, samen met terugtrekking en blootstelling.”
Het gebeuren in Bamiyan, waar de Taliban in 2001 twee monumentale zesde-eeuwse zandstenen boeddha’s opbliezen, heeft destijds diepe indruk op me gemaakt. Het was het jaar waarin ook die andere tweevoudige beeldenstorm plaatsvond …